Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, những trẻ dưới 9 tuổi, thậm chí mới 3 tuổi đã có biểu hiện dậy thì sớm đến khám ngày một nhiều. Trong đó, hóa chất, mỹ phẩm, hình ảnh kích dục trên tivi, đồ ăn nhanh... đều có thể là thủ phạm.
Một buổi tư vấn về giới tính cho các em học sinh. Ảnh minh họa: P.H.
Bác sĩ Đào Xuân Dũng, chuyên gia về sức khỏe tình dục cho biết, theo y văn, giai đoạn dậy thì thường kéo dài vài năm và thường bắt đầu khoảng 8 - 13 tuổi cho nữ và 9 - 14 cho nam. Chẳng hạn, trẻ nữ có các biểu hiện như: lớn phổng, cơ thể thay đổi, mông đùi nở nang, xuất hiện lông mu, lông nách... Với trẻ trai là tinh hoàn to ra, vỡ giọng, có râu...
Vì thế, nếu những dấu hiệu của tuổi dậy thì xuất hiện trước 8 tuổi ở nữ và trước 9 tuổi ở nam thì được gọi là dậy thì sớm. Căn bệnh này trước đây ít gặp, trong 100 trường hợp thì mới có 4-5 trẻ mắc, nhưng hiện nay nó ngày càng phát triển, thậm chí là trẻ mẫu giáo cũng đã bắt đầu có dấu hiệu.
Dậy thì sớm được chia làm 2 loại, dậy thì sớm thật và dậy thì sớm giả. Nếu như nguyên nhân của dậy thì sớm thật là do chính các nội tạng của trẻ (các hưng phấn từ vùng vỏ não đưa xuống) thì dậy thì sớm giả là do các bệnh lý làm tăng hoóc môn sinh dục như có u nang buồng trứng, u tinh hoàn... hoặc do lối sống.
Hiện tại khoa Nội tiết - Chuyển hóa và Di truyền (Bệnh viện Nhi Trung ương) đang quản lý hơn 200 trẻ dậy thì sớm (hầu hết trước 5 tuổi), trong đó chỉ một phần ba là dậy thì sớm thật.
"Xã hội càng phát triển, đời sống của người dân được nâng cao, sự phát triển tâm sinh lý của trẻ cũng sớm hơn so với trước khiến tuổi dậy thì của trẻ cũng sớm hơn. Tuy chưa có số liệu cụ thể, nhưng qua điều tra quốc gia về vị thành niên Việt Nam được tiến hành vào năm 2009 và năm 2004, ta có thể một phần nào đó thấy được sự thay đổi này", bác sĩ Dũng cho biết.
Cụ thể, ở cuộc điều tra thứ nhất, tuổi có kinh lần đầu là 14,5 thì 5 năm sau đã giảm xuống còn 14,21. Tương tự với tuổi mộng tinh (xuất tinh) ở trẻ trai là 15,52 (trước kia là 15,6). Trên thế giới, các nhà khoa học cũng nhận thấy tuổi có kinh lần đầu có thể giảm đi khoảng 2- 3 năm do điều kiện kinh tế-xã hội và chế độ dinh dưỡng được cải thiện.
Cũng theo bác sĩ Dũng, đây là những dấu hiệu quan trọng nhưng không phải là thời điểm bắt đầu tuổi dậy thì. Vì thế, để có thể có kết luận một cách đầy đủ về sự thay đổi của các dấu hiệu dậy thì khác thì cần điều tra thêm.
Việt Nam chưa có nghiên cứu đánh giá mức độ ảnh hưởng của lối sống đến hiện tượng dậy thì sớm của trẻ. Còn theo nhiều nghiên cứu trên thế giới thì đây là hậu quả từ sự phổ biến của các loại hóa chất, mỹ phẩm và các chất gây ô nhiễm môi trường, gọi chung là “endocrine disruptors”, những chất gây rối loạn nội tiết. Điều này dẫn đến sự phát triển sớm của các cơ quan sinh lý liên quan như vú, cơ quan sinh dục và những triệu chứng khác của tuổi dậy thì.
Ngoài ra, cũng theo các bác sĩ, việc xem TV hoặc sử dụng máy vi tính nhiều cũng có thể thúc đẩy quá trình dậy thì. Ngoài ra, đồ ăn nhanh, nhiều chất bổ, hình ảnh bạo lực, tình dục xuất hiện dày đặc trên TV cũng đẩy nhanh quá trình này.
Bác sĩ Dũng cũng khuyến cáo, dù là dậy thì sớm thật hay dậy thì sớm giả, cha mẹ cần đưa con đi khám để được điều trị sớm. Mục đích là dùng thuốc để hãm tạm thời các biểu hiện dậy thì và để giảm tốc độ trưởng thành của xương. Lý do là xương trưởng thành nhanh có thể làm cho chiều cao của các em không đạt được như tiềm năng của nó. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cắt bỏ khối u.
Trong quá trình điều trị, trẻ cũng phải được theo dõi để điều chỉnh liều lượng thuốc. Chụp xương để đánh giá tuổi xương ít nhất mỗi năm 1 lần, định kỳ kiểm tra nồng độ hoóc môn.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề tâm lý và kiến thức cho trẻ, đặc biệt là trẻ gái như cách giữ vệ sinh hằng ngày trong kỳ kinh. Các em dậy thì sớm có thể có biểu hiện bối rối vì những thay đổi về thể chất vì thế cần giải thích để bé không hoang mang. Đồng thời, cũng cần giáo dục giới tính để trẻ biết cách tránh bị lạm dụng tình dục và mang thai ngoài ý muốn.
Mới đây, vụ việc 3 bé gái sơ sinh ở Hồ Bắc, Trung Quốc có biểu hiện dậy thì sớm nghi do uống sữa gây xôn xao dư luận. Các nhà chức trách đã phải tiến hành lấy mẫu sữa tại nhà 3 bé và trên thị trường để kiểm tra. Tuy nhiên, kết luận khẳng định chưa đủ cơ sở để nói rằng sữa là thủ phạm. Dù vậy các chuyên gia vẫn khuyến cáo, thực phẩm không an toàn (gia cầm, gia súc nuôi tăng trọng, các loại rau, quả… nhiều chất kích thích) là một trong những yếu tố gây dậy thì sớm ở trẻ.
XSMN 10/5: Xổ số miền Nam ngày 10/5/2025 gồm các tỉnh TP.HCM, Long An, Bình Phước và Hậu Giang. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Bảy ngày 10/5 trên Thethaovanhoa.vn.
Nhà xuất bản Nhã Nam phối hợp cùng Đại sứ quán Mexico tại Việt Nam và Khoa tiếng Tây Ban Nha – Trường Đại học Hà Nội đã tổ chức buổi ra mắt bản dịch tiếng Việt tác phẩm nổi tiếng "Cuốn sách hoang dã" của nhà văn lừng danh người Mexico Juan Villoro.
Trong ba năm gần đây, Yêu Hòa Bình đã trở thành một trong những sự kiện âm nhạc cho giới trẻ được mong chờ. Sự kiện đã quy tụ nhiều nghệ sĩ trẻ tài năng và hơn 15.000 khán giả trong 3 năm với concept đầy màu sắc, cảm hứng & luôn mang hơi thở mới qua từng năm.
Vào một tối tháng 5 tại Old Trafford, Mason Mount đã tỏa sáng rực rỡ trong màu áo MU. Với cú đúp từ băng ghế dự bị trong chiến thắng 4-1 trước Athletic Bilbao, Mount đưa "Quỷ đỏ" vào chung kết Europa League, tái hiện hình ảnh của David Beckham trong quá khứ. Dưới sự dẫn dắt của Ruben Amorim, anh không chỉ tìm lại ánh hào quang mà còn chứng minh giá trị của niềm tin và sự kiên trì.
XSMN 9/5: Xổ số miền Nam ngày 9/5/2025 gồm các tỉnh Vĩnh Long, Bình Dương và Trà Vinh. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Sáu ngày 9/5 trên Thethaovanhoa.vn.
Trong những năm gần đây, thời trang áo dài cho mẫu nhí đang trở thành xu hướng được yêu thích không chỉ trên sàn diễn thời trang mà còn trong các sự kiện văn hóa, lễ hội truyền thống và đời sống hằng ngày. Những bộ áo dài nhỏ xinh, rực rỡ sắc màu, kết hợp giữa nét truyền thống và hơi thở hiện đại đang giúp các em nhỏ tỏa sáng và tự hào với di sản văn hóa dân tộc.
Sau thời gian dài ấp ủ, ca sĩ Nguyễn Kiều Oanh chính thức giới thiệu đến công chúng EP mang tên “Tự em” – dự án âm nhạc đánh dấu hành trình trưởng thành và tái sinh sau những vết xước tình cảm. Bài hát mở đầu “Tự thành người đáng thương” sẽ ra mắt vào 08/05/2025, trên toàn bộ nền tảng âm nhạc trực tuyến.
Ngày 9/5, Văn phòng UBND thành phố Huế ban hành thông báo kết luận của Chủ tịch UBND thành phố Huế Nguyễn Văn Phương về công tác tổ chức các chương trình trình diễn tại khu vực Kỳ Đài sau buổi làm việc với Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế và các đơn vị liên quan ngày 8/5.
Trận chung kết Europa League 2024/25 giữa Tottenham và MU, diễn ra lúc 02h00 ngày 22/5 (giờ Việt Nam) là lần thứ 4 hai đội gặp nhau mùa này. Liệu MU có thể “phục thù” được không?
Nga kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Sự kiện chính của Ngày Chiến thắng là Lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ, Thủ đô Moskva.
XSTV 9/5: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h20 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
MU đã giành vé vào chung kết Europa League sau chiến thắng áp đảo trước Athletic Bilbao. Giờ đây đội bóng chủ sân Old Trafford đang hướng đến danh hiệu châu Âu đầu tiên kể từ năm 2017.
XSBD 9/5: Xổ số Bình Dương được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Dương quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSVL 9/5: Xổ số Vĩnh Long được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Vĩnh Long quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Sự kiện thể thao đa môn IRONMAN 70.3 Đà Nẵng 2025 không chỉ đánh dấu cột mốc 10 năm hiện diện của giải đấu tại Việt Nam, mà còn mở ra kỷ nguyên số hóa với việc ứng dụng công nghệ thực tế hỗn hợp (Mixed Reality – MR) lần đầu tiên tại một giải đấu IRONMAN ở Đông Nam Á
Cầu thủ CLB Than Khoáng Sản Việt Nam Trần Thị Thu Xuân là một trong những cái tên gây bất ngờ lớn ở VCK futsal châu Á 2025 đang diễn ra tại Trung Quốc. Hậu vệ gốc Huế này đã tỏa sáng, góp công giúp đội tuyển futsal nữ Việt Nam giành vé vào tứ kết.