(TT&VH) - Trong SGK Tiếng Việt lớp 2, tập 1 (bộ mới), nhà văn Phong Thu có một mẩu truyện ngắn, in vừa vặn một trang sách. Truyện mang tên Người thầy cũ, kể về một người học trò cũ, nghịch ngợm leo lên cửa sổ lớp nhưng chỉ bị thầy nhắc nhở chứ không bị phạt, nhưng qua ánh mắt rất buồn của thầy, cậu học trò đã hối hận và nhớ mãi để không bao giờ lặp lại hành vi ấy nữa…
Đến bây giờ, những nhân vật trong truyện đều đã lên lão, còn “người thầy cũ” là “lão này đây chứ ai!” - nhà văn Phong Thu trễ mắt kính, trỏ ngón tay vào chính mình, nói.
Từng làm “khổ” thầy dạy văn bằng những bài văn
Nhà văn Phong Thu thời trẻ
Năm 24 tuổi, nhà văn Phong Thutheo học Trường Sư phạm miền núi T.Ư. Trong số các thầy dạy ông, có một thầy dạy văn, hơn ông 7 tuổi, rất quý ông. Mỗi lần chấm văn cho lớp xong, người thầy này vẫn thường phải gặp riêng ông “nhắc nhở” về cách làm văn:
“Bài của anh viết hay lắm, văn chương thì đẹp lắm, thế nhưng nó không phải văn trường ốc. Văn ở trong nhà trường không phải văn để đăng báo. Anh có tài thật, có năng khiếu văn chương thật nhưng viết văn như anh chỉ hợp với văn đăng báo thôi. Thế nhưng cho anh điểm 4 thì không nỡ, mà cho anh điểm 5 thì phá cách, vậy nên, tôi cho anh điểm 5 (tương đương điểm 10 bây giờ), nhưng mà là 5 trừ (5-).
Nhà văn Phong Thu kể: “Thầy giáo dạy văn mỗi khi gặp tôi đều bảo, chấm văn của cậu tôi... mệt lắm. Tôi hỏi sao văn em lại làm thầy mệt thì ông bảo, cậu dẫn chứng mới quá, sách người ta vừa in xong, cảm giác hãy còn nguyên mùi mực cậu cũng dẫn vào bài làm văn. Cậu đã dẫn chứng vào bài rồi thì đương nhiên để “kiểm tra thông tin” có chính xác hay không, buộc tôi lại phải đi tìm mua sách để đọc”. Mà đúng thật, ngày ấy, tôi mê sách lắm, cứ ra hiệu sách mà thấy có cuốn mới ra là thể nào cũng xoay tiền mua bằng được. Trong khi làm bài tập làm văn, nhất là văn học sử, nếu tôi thấy cuốn nào hợp là “tương luôn” vào bài làm văn của mình. Có lần thầy “dọa”, lần sau nếu cậu mà còn dẫn những thông tin ở sách mới vào là tôi hạ điểm cậu. Cậu dẫn nhiều thì tôi phải mua sách nhiều,... mệt lắm”.
Minh họa truyện Người thầy cũ của nhà văn Phong Thu trong SGK
Người thầy luôn “bị mệt” mỗi khi chấm văn của nhà văn Phong Thu hiện vẫn còn sống, tên là Lương Gia Ninh, hiện ở số 5 phố Tràng Thi, Hà Nội. Nhà văn Phong Thu cho biết, trước đây cả thầy lẫn trò còn khỏe thường vẫn hay chạy qua, chạy lại thăm hỏi nhau, nhưng giờ già yếu như nhau rồi thì chịu, muốn biết tình hình của nhau chỉ còn cách gọi điện hoặc... biên thư. Cho đến tận bây giờ, nhà văn Phong Thu vẫn còn lưu giữ rất nhiều lá thư viết tay của thầy Ninh gửi ông từ năm nảo, năm nào...
… đến cậu học trò giờ là đại tá
Năm 1957, nhà văn Phong Thu làm hiệu trưởng một trường cấp 1 ở một xã miền núi huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình.
Tuy là hiệu trưởng nhưng ông vẫn phải dạy lớp 4 (thời ấy, lớp 4 đã là lớp cuối cấp như lớp 5 thời bây giờ). Lớp 4 mà nhà văn Phong Thu dạy “đầu trái mái hè” với lớp 3, hai lớp chỉ cách nhau một tấm liếp nứa tạm bợ, lớp này nói, lớp bên cũng nghe thấy. Lớp 3 bên cạnh có một cậu học sinh rất nghịch ngợm, bướng bỉnh và thường làm cho rất nhiều thầy cô giáo... “nóng mặt”.
Một trong số rất nhiều những bài văn đạt điểm tuyệt đối của nhà văn Phong Thu do thầy Lương Gia Ninh chấm từ những năm 1960
Nhà văn Phong Thu kể: “Tôi ngày ấy giảng bài, nói lại to nên hầu như lớp bên cạnh đều nghe thấy. Một hôm tôi giảng bài có nói về một cậu bé ở trên thuyền, do nghịch quá mà rơi xuống sông. Tôi chưa kịp hỏi học trò lớp mình thì cậu ta từ bên kia liếp thò đầu qua nói rất to: “Ngã xuống sông thì... ch...ế...t!”. Tôi bực quá, quyết định đình chỉ học cậu bé 2 ngày, không được đến trường. Sau hai ngày “thụ án” xong, cậu bé lại quay lại trường nhưng tôi đã thấy cậu ăn mặc gọn gàng hơn, lễ phép hơn, chăm học hơn và ngoan ngoãn hơn...”.
Thế rồi cậu bé ấy cứ thế lớn lên, rồi trở thành anh bộ đội, rồi biết tôi làm ở báo Thiếu niên Tiền phong nên anh ta cũng viết bài gửi đăng báo. Sau năm 1975, anh ta xuất ngũ, về làm ở báo Hậu cần, sau chuyển qua báo Quân đội nhân dân. Trước khi về hưu, cậu ta phụ trách tờ báo Quân đội nhân dân cuối tuần, giờ mang quân hàm đại tá, tên là Phạm Quang Đẩu.
“Hàng năm, cứ đến ngày Hiến chương các nhà giáo 20/11, Đẩu vẫn tìm đến chúc tết thầy, còn bình thường, một hai tháng Đẩu vẫn qua đây chơi. Tôi bảo Đẩu gọi tôi là anh thôi vì tôi hơn cậu ấy có 12 tuổi chứ mấy... nhưng Đẩu không nghe! Đấy, cậu học trò lớp 3 năm xưa bị tôi phạt đuổi học 2 ngày chính là đại tá Phạm Quang Đẩu bây giờ đấy”.
*
Người thầy cũ (SGK Tiếng Việt lớp 2, tập 1 - Bộ mới) của nhà văn Phong Thu chính là sự pha trộn của những ký ức về người thầy giáo dạy văn đến cậu học trò giờ mang quân hàm đại tá, cộng với kỷ niệm về những ngày còn đứng trên bục giảng của ông. Nhà văn Phong Thu cho biết: “Khi viết, tôi phải tạo ra tình huống để cảm hóa người đọc, mà ở đây là các em thiếu nhi. Chẳng hạn như, trong truyện có chi tiết học trò bị thầy giáo phạt nhưng học trò không oán thầy mà vẫn nhớ thầy, kính thầy.”
Kỳ sau (Chủ Nhật, 30/8): Việt Nam chưa có nền “văn học nhà trường”
Trước những đồn đoán về khả năng giải nghệ của Novak Djokovic sau một mùa giải không mấy ổn định, Giám đốc điều hành của thương hiệu thời trang Lacoste, ông Thierry Guibert, người đứng đầu nhà tài trợ lâu năm của tay vợt người Serbia, đã chính thức lên tiếng và hé lộ kế hoạch tương lai của cựu số 1 thế giới.
Chiều 8/5/2025, giờ địa phương (tối cùng ngày, giờ Hà Nội), Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đến thủ đô Moskva, bắt đầu chuyến thăm chính thức Liên bang Nga.
Không có tuyên bố chính thức nhưng với danh sách 23 cầu thủ đội tuyển Thái Lan vừa được HLV Masatada Ishii công bố, mọi thứ đã sáng tỏ. Một chương rực rỡ trong lịch sử bóng đá Thái Lan đang dần khép lại và người rời sân khấu không ai khác chính là Theerathon Bunmathan, huyền thoại sống của “Voi chiến”.
Trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025, tối 8/5/2025, tại Khu du lịch quốc gia núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh, diễn ra Lễ cầu nguyện hòa bình thế giới và trồng 108 cây Bồ Đề được chiết nhánh từ Bồ Đề Đạo tràng (Ấn Độ).
Buriram United sẽ gặp lại CLB Công an Hà Nội trong trận chung kết Cúp C1 Đông Nam Á mùa này sau khi vượt qua Pathum United với tổng tỷ số 3-1 ở bán kết (thắng 3-1 ở lượt đi và hòa 0-0 ở lượt về).
Bóng đá loại trực tiếp vốn khó lường, từ diễn biến các trận đấu đến cách bốc thăm, nên hiếm khi chúng ta có thể khẳng định chắc chắn rằng hai đội mạnh nhất đã lọt vào chung kết của một giải đấu.
Ngày 8/5, Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 58/CĐ-TTg gửi Bộ trưởng các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, về việc tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đầu cấp giáo dục phổ thông năm 2025.
Sự ra đi của Trent Alexander-Arnold khỏi Liverpool là một câu chuyện kéo dài 2 năm, bắt nguồn từ những giả định sai lầm của câu lạc bộ, sự bất ổn trong bộ máy lãnh đạo và sự chậm trễ trong việc đàm phán hợp đồng.
Ngày 8/5, Cảnh sát Pháp cho biết đã bắt giữ 47 người tại thủ đô Paris do hỗn loạn trong màn ăn mừng chiến thắng của CLB Paris Saint-Germain (PSG) trước Arsenal để giành vé vào chung kết Champions League.
Gần 15 năm theo nghề, từ vai trò production manager, giám đốc âm nhạc đến tổng đạo diễn của hàng loạt chương trình nghệ thuật, đạo diễn Trần Tú đã khẳng định dấu ấn đa tài và linh hoạt.
Chiều 8/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm việc với Hội đồng Tư vấn chính sách để lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị (Nghị quyết 68).
Ngày 8/5, Bộ Tài chính cho biết đảm bảo kinh phí thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khi sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP, Nghị định số 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ.
Chiều 8/5, Phó Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Lê Thị Loan cho biết, hiện ở phía Bắc có một bộ phận không khí lạnh đang di chuyển xuống phía Nam.
Sau hành trình đào tạo chuyên nghiệp tại Học viện Xuan Lan's Academy, người mẫu nhí Bảo Hân đã chinh phục khán giả bằng màn "lột xác" ấn tượng tại The New Generation of Models.
XSTV 9/5: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h20 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.